In Nederland blijven na verblijf als geprivilegieerde

_{Door Sofia Helbing en Thomas van Houwelingen-Boer}

Sunja heeft de Rwandese nationaliteit en werkt nu zeven jaar in Nederland als rechter bij een internationaal tribunaal. Vanwege haar werk heeft ze een ‘MFA-card’, uitgegeven door het Ministerie van Buitenlandse Zaken. De MFA-card is bewijs van haar geprivilegieerde status, en fungeert als haar identiteitskaart en bewijs van haar verblijfsrecht in Nederland.

Toen Sunja 5 jaar in Nederland woonde, trouwde ze met Isaak. Isaak is Nederlands en ze ontmoette hem kort na aankomst in Nederland. Samen met Isaak kreeg ze in 2020 een zoon, Noa. Noa heeft net als Isaak de Nederlandse nationaliteit vanwege het huwelijk van zijn ouders.

Sunja vindt haar werk bij het Tribunaal niet meer leuk, en zou het liefst stoppen. Omdat haar verblijf in Nederland gekoppeld is aan haar werk bij het Tribunaal, wil ze een andere manier vinden om in Nederland te kunnen blijven. Haar doel is om uiteindelijk de Nederlandse nationaliteit te verkrijgen.

Onbepaalde tijd

Sunja heeft gehoord dat ze als geprivilegieerde na tien jaar rechtmatig verblijf in Nederland in aanmerking komt voor een verblijfsvergunning voor onbepaalde tijd. Dit staat in artikel 3.93 van het Vreemdelingenbesluit 2000. Daarvoor moet worden aangetoond dat er voldoende middelen van bestaan zijn, en moet het inburgeringsexamen worden behaald in Nederland. Op basis van dit verblijfsrecht kan ze ook naturaliseren. Omdat Sunja op dit moment nog niet in aanmerking komt voor dit verblijfsrecht, besluit ze een advocaat te bellen voor meer informatie over haar mogelijkheden.

Chavez-Vilchez

Sunja kan mogelijk een aanvraag indienen bij de Immigratie- en Naturalisatiedienst (IND), om haar een verblijfsdocument te verstrekken op grond van artikel 9 van de Vreemdelingenwet, als verzorgende ouder van een Nederlands kind. Dit verblijfsrecht is gebaseerd op een uitspraak van het Hof van Justitie van de Europese Unie (HvJ EU), bekend onder de naam Chavez-Vilchez. Een ouder afkomstig van buiten de EU die de daadwerkelijke zorg heeft over zijn of haar Nederlandse kind en waarbij er een daadwerkelijke afhankelijkheidsverhouding bestaat tussen het kind en de ouder, komt hiervoor in aanmerking. De redenering is dat het kind de EU zou moeten verlaten als de ouder geen verblijfsrecht in Nederland krijgt. In samenhang met de afwezigheid van de ouder is dit in strijd met de rechten van het kind. Voor deze aanvraag moet Sunja aantonen dat ze het juridisch gezag heeft over Noa, en dat ze daadwerkelijk voor hem zorgt.

Met het doel om Nederlander te worden in haar hoofd, twijfelt Sunja een beetje over het aanvragen van dit verblijfsrecht. Om te kunnen naturaliseren, is vereist dat Sunja een niet tijdelijk verblijfsrecht in Nederland heeft. Heel recent, op 7 september 2022, heeft het HvJ EU geoordeeld dat het Chavez-Vilchez verblijfsrecht als niet tijdelijk verblijfsrecht kan worden gekwalificeerd. Voorheen werd het als tijdelijk verblijfsrecht beschouwd, en kon op basis van dit verblijfsrecht geen Nederlanderschap worden verkregen. Op grond van de uitspraak van het HvJ kunnen mensen met een Chavez-Vilchez verblijfsrecht nu in aanmerking komen voor een verblijfsvergunning als EU-langdurig ingezetene. Het is echter nog onduidelijk wat de precieze gevolgen van de uitspraak zijn voor het verkrijgen van het Nederlanderschap. Dit zal naar verwachting de komende maanden duidelijk worden. Voor meer informatie kunt u het volgende nieuwsbericht raadplegen ‘Perspectief op permanent verblijf voor ‘Chavez-ouders‘.

Gezinshereniging

Sunja heeft gehoord dat ze ook een aanvraag voor gezinshereniging kan indienen als echtgenote van een Nederlander. Dit wordt gezien als niet tijdelijk verblijfsrecht, op basis hiervan kan ze dus ook naturaliseren. Voor deze aanvraag moet ze haar huwelijksakte overleggen en bewijs aanleveren van voldoende middelen van bestaan. Daarnaast zal ze het inburgeringsexamen buitenland moeten behalen in Rwanda. Als de aanvraag wordt ingewilligd moet ze een machtiging tot voorlopig verblijf (mvv) ophalen bij de Nederlandse ambassade in Rwanda. Met de mvv kan ze vervolgens naar Nederland reizen. Dat ze terug zou moeten naar Rwanda staat haar tegen.

Sunja denkt erover na om toch een Chavez-Vilchez verblijfsrecht aan te vragen. Op het moment dat dit verblijfsrecht haar wordt toegekend, kan ze alsnog een aanvraag voor gezinshereniging indienen. Omdat ze op dat moment in het bezit zal zijn van een verblijfsvergunning, in plaats van de speciale MFA-card die ze nu heeft, zal ze worden vrijgesteld van het mvv-vereiste én het inbugeringsexamen in het buitenland.

Kennismigrant

Een andere optie voor Sunja is het vinden van een nieuwe baan bij een werkgever die de status van erkend referent heeft bij de IND. Ze zou dan een verblijfsvergunning als kennismigrant kunnen verkrijgen. Sunja moet een bepaald minimumsalaris verdienen voor dit type verblijfsvergunning. Daarnaast is ook hiervoor vereist dat ze een mvv ophaalt in Rwanda. Op basis van deze verblijfsvergunning zal Sunja alleen als kennismigrant bij haar werkgever mogen werken. Met de Chavez-Vilchez vergunning of verblijf bij haar echtgenoot is ze daarentegen vrij op de arbeidsmarkt.

Sunja besluit om een aanvraag in te dienen voor een Chavez-Vilchez verblijfsrecht en dat in de toekomst om te zetten naar een verblijfsvergunning voor verblijf bij haar echtgenoot. Vanwege haar werk als rechter bij een internationaal tribunaal kan Sunja een aanvraag indienen voor een verblijfsvergunning voor onbepaalde tijd als ze 10 jaar rechtmatig in Nederland verblijft.

Bent u geprivilegieerde en op zoek naar een ander verblijfsrecht in Nederland? Neem dan contact op met advocaat Thomas van Houwelingen-Boer en juridisch medewerker Sofia Helbing voor advies.