Het hof Den Haag erkent buitenlandse naamswijzigingen

Als je Nederlander bent, dan is het Nederlandse namenrecht van toepassing. Ook als je, naast de Nederlandse, een andere nationaliteit hebt.

Ben je geen Nederlander, dan is het namenrecht van jouw nationaliteit(en) van toepassing en moeten de Nederlandse autoriteiten eventuele wijzigingen in de namen die buiten Nederland hebben plaatsgevonden erkennen.

Bij Nederlanders lag dat anders. Neem bijvoorbeeld Ben van Klinken. Ben heeft zowel de Nederlandse als de Amerikaanse nationaliteit. In beide paspoorten staat dat hij Ben van Klinken heet. Ben gaat gedurende enkele jaren in Californië wonen. Hij komt terug naar Nederland met een nieuw Amerikaans paspoort waarin staat dat hij voortaan als Bill Clinton door het leven gaat. Ben wil ook dat zijn Nederlands paspoort wordt aangepast maar de Nederlandse autoriteiten erkennen de Amerikaanse naamswijziging niet.

Hierop wordt alleen een uitzondering gemaakt als Ben van Klinken in Californië bijvoorbeeld zou zijn gehuwd met Chelsea Clinton en door dit huwelijk zijn achternaam wijzigt naar “Clinton”. Dat staat namelijk in artikel 10:24 BW. Daarin staat dat als de geslachtsnaam of voornamen van een persoon bij de geboorte buiten Nederland zijn vastgesteld, of als ze zijn gewijzigd door een buiten Nederland tot stand gekomen verandering in de persoonlijke staat, en deze zijn vastgelegd in een akte die is opgemaakt door een bevoegde buitenlandse instantie volgens de plaatselijke voorschriften, deze geslachtsnaam of voornamen in Nederland worden erkend. Een wijziging in de persoonlijke staat is bijvoorbeeld een huwelijk of adoptie.

Als alleen de namen worden gewijzigd, dan wordt dit een zelfstandige geslachtsnaamwijziging genoemd. Tot voor kort werd een buitenlandse zelfstandige geslachtsnaamwijziging, gedaan door een Nederlander, niet erkend. Het hof Den Haag is echter “omgegaan”.

In een uitspraak van 15 november 2023 oordeelt het hof dat de wetgever met artikel 10:24 BW wil regelen op welke wijze in het buitenland vastgestelde of gewijzigde namen erkend kunnen worden in Nederland. Het gaat dan meestal om namen die zijn bepaald bij de geboorte buiten Nederland of door een wijziging in de persoonlijke staat door bijvoorbeeld huwelijk of adoptie buiten Nederland.

Volgens het hof wil de wetgever met artikel 10:24 BW niet de erkenning van een zelfstandige wijziging van de geslachtsnaam uitsluiten. Het lijkt er eerder op dat dit niet is geregeld, omdat het in de praktijk niet vaak voorkomt. Daarom past het hof artikel 10:24 BW analoog toe op de erkenning van een zelfstandige geslachtsnaamwijziging uit het buitenland. Zo wordt voorkomen dat er in internationale gevallen verwarring ontstaat waarbij iemand in Nederland onder een andere naam bekend staat dan in het buitenland (de zogenaamde “hinkende” namen).

Daarbij wordt door het hof van belang geacht dat de namen veranderd zijn door een beslissing van een daartoe bevoegde buitenlandse (administratieve) autoriteit en tegen die beslissing geen rechtsmiddel meer openstaat. Ook vindt het hof belangrijk dat de naamswijziging is verwerkt in het register van de buitenlandse burgerlijke stand en mag de naamswijziging niet in strijd zijn met de openbare orde.

Nu maar afwachten of de ambtenaar van de basisadministratie personen een buitenlandse zelfstandige naamswijziging direct erkent of dat u toch uw recht moet halen bij de rechtbank. Wij adviseren en begeleiden u graag hierbij!